Początki wyścigów motocyklowych… na Szosie Lubelskiej

Trochę teorii

Wyścigi motocyklowe to obecnie bardzo popularna w Polsce i na świecie dyscyplina sportowa, będąca odmianą sportu motocyklowego, która polega na ściganiu się motocyklami wyścigowymi określonego w przepisach typu, po specjalnie przygotowanym torze wyścigowym lub po wyznaczonej w terenie trasie. Termin ten, obejmuje wszystkie zawody polegające na prowadzeniu pojazdu dwukołowego w przeznaczonym do tego miejscu i jak najszybszym osiągnięciu linii mety. Główne kategorie takich wyścigów to motocyklowe wyścigi drogowe (na ulicach lub szosach), wyścigi terenowe (na nieutwardzonych torach ze wzniesieniami), zarówno na torach wyścigowych, jak i otwartych torach wyścigowych, wyścigi wytrzymałościowe „enduro”, żużlowe, z przeszkodami zwane „trial”. To tyle z teorii.

Początki nad Wisłą

125 lat temu, pod koniec czerwca 1898 r., został do Polski sprowadzony pierwszy motocykl. Wtedy to, pionier polskiej motoryzacji, Stanisław Grodzki, sprowadził do Warszawy francuski trójkołowiec De Dion-Bouton. Do dzisiaj w zbiorach Narodowego Muzeum Techniki znajduje się egzemplarz takiego motocykla z…1898 r. jednak nie ma pewności, że jest to motocykl Grodzkiego. Od tego momentu liczba motocykli nad Wisłą szybko zaczęła rosnąć. Ich posiadacze początkowo zrzeszali się w towarzystwach i klubach kolarskich, w tym przede wszystkim w Warszawskim Towarzystwie Cyklistów. Szybko zaczęto też organizować imprezy sportowe z udziałem „nowinki technicznej” jakim były motocykle. Początkowo motocykliści ścigali się na torach kolarskich oraz na wyścigach drogowych. Motocykle były też wykorzystywane w wyścigach kolarskich do… prowadzenia kolarzy. Polegało to na tym, że motocyklista poprzedzał kolarza (zwanego „sztajerem”), który jechał w „próżni” powietrznej, wytworzonej przez „lidera”, jadącego na specjalnym motocyklu. 

Pierwsze wyścigi w Warszawie

Pięć lat później, w 1903 r., było już w Warszawie około trzydziestu motocykli. Kilku ich właścicieli należało do Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów (słynnego WTC). W tym samym roku, w czerwcu, został zorganizowany na Dynasach przy ul. Oboźnej pierwszy motocyklowy wyścig torowy podczas warszawskiej Wystawy Sportowej. Wyścig ten na dystansie 25 wiorst (26,67 km) wygrał jeden z najsłynniejszych w tamtych latach polskich kolarzy i motocyklistów, Julian Osiński (1873-1944). Prawdopodobnie ten wyścig zapoczątkował sport motorowy nad Wisłą. Wyścigi motocyklowe na Dynasach szybko zdobyły serca warszawskich widzów i często organizowano je w późniejszych latach. 

Szosa Lubelska na początek

Dwa miesiące później, 2 sierpnia 1903 r., za sprawą redaktora „Sportu” – Wacława Orłowskiego i WTC, odbył się pierwszy wyścig szosowy na dystansie 96 wiorst po drogach fortecznych w okolicy Zegrza. Do tego wyścigu, rozgrywanego na niebagatelnym wówczas dystansie 102 km, zgłosiło się sześciu zawodników, z czego zawody ukończyło tylko czterech. Jego zwycięzcą został również Julian Osiński, który osiągnął wtedy średnią prędkość 39 km/h. Rok później, w 1904 r.  odbył się pierwszy wyścig o mistrzostwo Królestwa Polskiego. Impreza ta, odbyła się na naszym terenie. Zorganizowano wtedy wyścig szosowy na trasie trzykrotnie dłuższej niż ten pod Zegrzem. Uczestnicy mieli do pokonania trasę Miłosna – Lublin – Miłosna o długości 275 wiorst (1 wiorsta = 1066,8 metra). Jego areną była oczywiście dobrze nam znana „Szosa Lubelska”. W tym wyścigu tryumfatorem został Kazimierz Dawidowicz z Warszawy, mechanik z firmy „Ormonde”, jadący na motocyklu tej marki. Wyścig ten można uznać za pierwsze oficjalne Grand Prix Polski. W roku 1905 zorganizowano drugi taki wyścig mistrzowski na trasie Warszawa – Siedlce – Warszawa (słynnym „Traktem Brzeskim”). Jego triumfatorem został Antoni Borawski. Żywiołowy rozwój zainteresowań związanych ze sportem motorowym na początku XX w. doprowadził do powstania 7 grudnia 1909 r. w gmachu hotelu Bristol w Warszawie Towarzystwa Automobilistów Królestwa Polskiego. 

Takie były początki polskich klubów motocyklowych, automobilklubów oraz Polskiego Związku Motorowego.

Przeczytaj również: