Tylko dwie apteki w powiecie z tabletką „dzień po”

Program umożliwia farmaceutom wystawianie recept na antykoncepcję awaryjną zawierającą octan uliprystalu, co ma na celu zapewnienie pacjentkom odpowiedniej opieki oraz edukacji w sytuacjach związanych z ryzykiem nieplanowanej ciąży.

Dostępność antykoncepcji awaryjnej bez recepty

Obecnie antykoncepcja awaryjna nie jest dostępna bez recepty. Aby taka zmiana mogła zostać wprowadzona, konieczna jest odpowiednia ustawa, która została już opracowana, ale zawetowana przez Prezydenta. Dlatego antykoncepcja awaryjna jest dostępna w aptekach w ramach usługi farmaceutycznej, co umożliwia szybką interwencję w przypadku ryzyka nieplanowanej ciąży. Jest to rozwiązanie tymczasowe, bo w przyszłości tabletka „dzień po” ma być dostępna bez recepty, jak w większości państw Unii Europejskiej.

Usługa farmaceutyczna i jej zasady

Farmaceuci uczestniczący w programie mogą wystawiać recepty farmaceutyczne na antykoncepcję awaryjną zawierającą octan uliprystalu. Proces ten obejmuje kilka kluczowych etapów:

1. Weryfikacja wieku pacjentki. Pacjentka musi mieć ukończone 15 lat, co farmaceuta weryfikuje na podstawie dokumentu ze zdjęciem.
2. Wywiad z pacjentką. Przed wystawieniem recepty farmaceuta przeprowadza krótki, standaryzowany wywiad, aby ocenić sytuację i zagwarantować bezpieczeństwo stosowania leku. Rozmowa odbywa się w oddzielnym pomieszczeniu, co zapewnia prywatność i komfort pacjentce. Farmaceuta omawia zasady przyjmowania leku oraz odpowiada na wszystkie pytania, co ma również charakter edukacyjny.
3. Wystawienie recepty i wydanie leku. Po przeprowadzeniu wywiadu i stwierdzeniu, że wydanie leku jest uzasadnione, farmaceuta wystawia receptę farmaceutyczną i wydaje lek.

Udział aptek w programie i kryteria realizacji

Udział w programie jest dobrowolny – apteki mogą do niego przystąpić, ale nie mają takiego obowiązku. Program dotyczy wyłącznie antykoncepcji awaryjnej zawierającej octan uliprystalu, który nie jest środkiem wczesnoporonnym. Pacjentka może skorzystać z programu pilotażowego raz w miesiącu.

Apteki uczestniczące w pilotażu muszą mieć umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). Wykaz takich aptek prowadzi NFZ, umożliwiając pacjentkom sprawdzenie, która apteka realizuje program.

Tabletka w powiecie otwockim

Do programu pilotażowego w powiecie otwockim zgłosiły się jedynie dwie apteki – jedna z Otwocka i jedna z Józefowa. Oto ich adresy:

- Otwock – ul. Matejki 1/1B (ZIKO)

- Józefów – Skłodowskiej 14 (Apteka przy Skłodowskiej)

Czym spowodowana jest tak marginalna obecność aptek z powiatu w programie pilotażowym?

W rozmowie z nami kierownik jednej z otwockich aptek wyjaśnia, dlaczego jego placówka nie przystąpiła do programu pilotażowego. – To nie jest tak, że nie chcieliśmy przystąpić do pilotażu. Po prostu wymagania przedstawione przez organ wykonawczy nas przerosły – komentuje kierownik. – Aby wziąć udział w programie, powinniśmy mieć pomieszczenie, w którym przeprowadzimy rozmowę z pacjentką, niestety nasz lokal na to nie pozwala.

Kolejnym problemem zgłaszanym przez kierownika apteki są braki personalne. – Receptę wystawić może tylko magister farmacji i tu pojawia się kolejny problem. Wielu z naszych pracowników to technicy, którzy nie pomogliby w żaden sposób. Pomysł programu pilotażowego jest bardzo dobry, ale moim zdaniem wiele w nim do dopracowania – mówi farmaceuta.

Program pilotażowy opieki farmaceutycznej w zakresie zdrowia reprodukcyjnego stanowi ważny krok w kierunku poprawy dostępu do antykoncepcji awaryjnej i edukacji pacjentek. Umożliwienie farmaceutom wystawiania recept na antykoncepcję awaryjną zwiększa dostępność tej formy opieki, co jest szczególnie ważne dla młodych pacjentek. Program ten może znacząco wpłynąć na zdrowie reprodukcyjne i zmniejszenie liczby nieplanowanych ciąż poprzez zapewnienie pacjentkom odpowiedniej opieki i edukacji. Jednak, idąc za słowami farmaceutów, wiele jeszcze do dopracowania.

Tabletka „dzień po” nie jest lekiem poronnym

Octan uliprystalu zapobiega ciąży poprzez hamowanie lub opóźnianie owulacji, co uniemożliwia zapłodnienie. Nie jest to środek poronny i nie ma dowodów naukowych, że utrudnia zagnieżdżenie zarodka. Tabletka zawierająca octan uliprystalu jest bezpieczna, gdy stosuje się ją zgodnie z przeznaczeniem i zaleceniami.

Statystyki

W Polsce rocznie wystawia się i realizuje między 250 a 300 tysięcy recept na antykoncepcję awaryjną. Najwięcej takich zrealizowanych recept było w grupach wiekowych 18-25 lat oraz 25-35 lat. Tylko około 1-2% wszystkich recept było wystawianych i realizowanych przez pacjentów w wieku 15-18 lat, a skala zjawiska w grupie poniżej 15 lat jest marginalna.

CZYTAJ TEŻ: