Burzliwe dzieje świdermajera. Willa była perełką architektoniczną lat 20. XX wieku

Budynek przy ul. Świerkowej w Otwocku to przykład charakterystycznej dla regionu architektury świdermajer, popularnej w latach 20. XX wieku, kiedy miasto rozwijało się jako uzdrowisko. Świdermajery, charakteryzujące się ozdobnymi detalami, werandami i drewnianymi balustradami, pełniły funkcję pensjonatów dla kuracjuszy. 

Historia pięknego świdermajera

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków drewniany budynek (ul. Świerkowa 16), który w latach 20. XX wieku pełnił funkcję pensjonatu. Świdermajer przy ul. Świerkowej znajduje się na narożnej posesji, wydzielonej z majątku o nazwie „Willa Glinianka” – rozległej nieruchomości o powierzchni niemal 5 hektarów, zlokalizowanej między ulicami Świerkową, Kochanowskiego, Reymonta i Żeromskiego. 

– Podział tego majątku miał miejsce w 1930 roku, kiedy to wydzielono poszczególne działki, które w księdze hipotecznej zapisano jako „Willa Wajnbergów” – wyjaśnia mazowiecki konserwator zabytków. I dodaje, że w tamtych czasach nieruchomość znajdowała się pod adresem Kochanowskiego 25. – W 1927 roku Anna Wajnberg sprzedała działkę na Kochanowskiego, Hendli-Ryfce Grynbaum oraz małżeństwu Abramowi i Jochwecie Grynbaum. Później, w latach 1936-37 część nieruchomości należąca do Grynbaumów została sprzedana Chanie-Race Kaufman – podkreśla konserwator zabytków. I dodaje, że w 1942 roku, na zlecenie Elżbiety Fuśnik, zachodnią werandę budynku rozbudowano i zaadaptowano na cele mieszkalne. – Po 1954 roku w obiekcie mieściły się lokale komunalne, a w 1961 roku nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa – zaznacza wojewódzki konserwator. 

Nowe światło na historię tej części miasta

Mimo że budynek z 1928 roku był wpisany do tej samej księgi hipotecznej co pozostała część posiadłości, zachował on nazwę „Willa Glinianka”. – Zwyczajowo jednak określany jest mianem „Willi Wajnbergów”, co wynika z postanowienia Sądu Powiatowego w Otwocku z 1961 roku dotyczącego nabycia przez Skarb Państwa prawa własności tej nieruchomości – wyjaśnia mazowiecki konserwator zabytków. – Wyniki przeprowadzonej kwerendy archiwalnej rzucają nowe światło na historię tej części miasta, zwłaszcza na dzieje nieruchomości należącej do Wajnbergów, z którą związany był budynek przy ul. Świerkowej 16 – wyjaśnia mazowiecki konserwator. 

Obecnie w drewnianym budynku mieszka wiele rodzin. Świdermajer wymaga generalnej modernizacji – kilkakrotnie wybuchł tam pożar.

Więcej zdjęć w linku

Czytaj także: